พระราชดำริเมื่อ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีความห่วงใยชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรบริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบน อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2537 ได้ทรงมีพระราชดำรัสกับ พลเอกเทียนชัย จั่นมุกดา รองสมุหราชองครักษ์ ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต ให้กรมชลประทานตรวจสอบสภาพพื้นที่ สภาพการถือครองที่ดิน สภาพน้ำท่า ในลำห้วยสายต่างๆตลอดจนสภาพการเพาะปลูกตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาศึกษาเบื้องต้น โครงการจัดหาแหล่งน้ำช่วยเหลือการเพาะปลูกและการอุปโภคบริโภคของราษฎรบริเวณดังกล่าว ตามที่ได้ทรงวางโครงการในแผนที่ 1: 50,000
วัตถุประสงค์ของโครงการ มีวัตถุประสงค์ที่สำคัญ 4 ประการคือ
1. เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรในเขตโครงการให้มีที่ทำกินเป็นของตนเอง โดยดำเนินการในระบบปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมที่สมบูรณ์แบบ และให้มีการจัดการในรูปของสหกรณ์การเกษตร
2. เพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ของราษฎรให้ดีขึ้น โดยจัดให้มีการพัฒนาอาชีพในด้านต่างๆ ได้แก่ การเพาะปลูกการปศุสัตว์ การประมงน้ำจืด การหัตถกรรมต่างๆเป็นอาชีพเสริม
3. พัฒนาแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร อุปโภคบริโภคให้มีปริมาณน้ำเพียงพอ ต่อความเป็นอยู่ของราษฎร
4. เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และสภาพแวดล้อม ลดการทำลายป่าต้นน้ำลำธารและฟื้นฟูสภาพป่าที่ถูกทำลายให้กลับสู่สภาพเดิม